زهد اخلاقی و جلوه¬های عینی آن

پایان نامه
چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی زهد و جلوه¬های عینی آن از نوع توصیفی، تحلیلی است که برای پاسخ به سؤالات زیر طراحی شده است؛ نخست اینکه حقیقت زهد چیست؟ و دیگر اینکه جلوه-های عینی آن در اخلاق فردی، اجتماعی و سیاسی چه چیزهایی می¬باشند؟ در پاسخ به سؤال اول گفته می¬شود زهد به معنای بی¬رغبتی به دنیا و اکتفا کردن به آن به اندازه ضرورت می¬باشد.و مقصود از جلوه¬های عینی زهد در اخلاق فردی، عینیت بخشیدن به همین معنا می¬باشد، به گونه¬ای که زهد در تمام جوانب زندگی فرد قابل مشاهده شود، این زهد در اخلاق فردی می¬تواند در عرصه¬های مختلفی مانند دنیاگریزی، آزادی از بند اسارت¬های مادی، زهد در خوراک و پوشاک و زهد در بهره¬مند شدن از خوشیها و لذات تجلی کند. در رابطه با جلوه¬های عینی زهد در اخلاق اجتماعی مهمترین محورهای شناخته شده، پرهیز از زهد فروشی در برخورد با مردم، حفظ کرامت انسانی، حضور فعال در عرصه اجتماع و یاری رسانی به نیازمندان تحت عنوان گشاده دستی و مواسات می-باشد. زهد در اخلاق سیاسی نیز دارای جلوه¬¬هایی همچون ساده زیستی، عدالت محوری، زهد در جاه طلبی و همدردی با اقشار ضعیف مردم می¬باشد. به صورت عمده جلوه¬های عینی زهد، اعمال و رفتاری هستند که بر پایه تفکر زهد منشانه از پیشوایان دین صادر شده¬اند.

منابع مشابه

بررسی رابطه‌ی حقایق عینی اخلاقی و نگاه مؤمنانه به حیات اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری و سی. اس. لوئیس

چکیده در این نوشتار، با توجه به نگاه عینی­گرایانه­ی سی. اس. لوئیس به اخلاق و باور به نوعی نسبیت در رفتار­های اخلاقی، و هم‌چنین نگاه مؤمنانه­ی او به حیات اخلاقی انسان، به تبیین بخشی از فلسفه­ی اخلاق استاد مطهری خواهیم پرداخت و با توجیه اعتقاد ایشان به نسبیت رفتارها و آداب اخلاقی در جوامع مختلف بشری، این مدعا را پی خواهیم گرفت که ایشان نیز اصول و ارزش­های اخلاقی را، مطلق، جاودان و حقیقی و به­طور...

متن کامل

زهد پارسا

اهل حقیقت بر این باورند که زهد و ورع یا پارسایی دو مقام از مقامات سلوک است. زهد در لغت به معنی بی‌رغبت شدن است (لغت‌نامه دهخدا: ذیل لغت). اهل حقیقت با تکیه بر آیۀ 86 از سورة 11 قرآن کریم که می‌فرماید: " بَقِیَّة اللهِ خَیْرٌ لَکُمْ"، زهد را با همان بار معنایی بی‌رغبتی در سه چیز می‌دانند: دنیا، خلق، خود. ورع یا پارسایی نیز در لغت به معنی پرهیزگار شدن و پرهیزگاری و در اصطلاح عرفانی، اجتناب و خودداری کردن اس...

متن کامل

تعریف زهد، جایگاه و ارکان آن در نگاه معصومان (ع) و متصوفه

زهد از مباحث مهم در تفکر اسلامی و از محوری‌ترین اصول در نگاه متصوفه است. بسیاری تصوف را همان زهد تکامل‌یافته می‌دانند و علت اهتمام صوفیان به زهد را توجه آنها به این حقیقت دانسته‌اند که بدون بی‌رغبتی به دنیا، طی‌کردن مسیر سلوک میسر نخواهد بود. به همین سبب، ارکان زهد از نگاه ایشان عبارت است از: اجتناب از عمل بی‌علاقه، گفتاری بی‌طمع، عزت بی‌ریاست، دنیاگریزی و پرهیز از مال،‌ سخن و خواب و خوراک. زهد...

متن کامل

میدان معناشناختی «زهد» در قرآن و بازتاب آن در دیوان شریف رضی

زهد پدیده‌ای نفسانی است و ریشه‌های عمیق فرهنگی و دینی در میان ملت‌ها دارد. ملت‌ها از زهد به تعابیر مختلف یاد می‌کنند و در فرهنگ اسلامی ازجمله مفاهیمی است که تأثیر مستقیم و بسزایی بر زندگی فردی و روابط اجتماعی میان افراد دارد. در این پژوهش با شیوۀ وصفیتحلیلی، موضوع زهد، بررسی و میدان معناشناسی آن ترسیم می‌شود؛ همچنین رابطه میان اجزای پیشرفته سیستماتیک آن و دیگر واژگان اخلاقی مرتبط با آن در قرآن ...

متن کامل

زهد از نگاه نیچه

اگرچه در ظاهر امر چنین می‌نماید که فلسفه‌ی نیچه، فلسفه‌ای زهد ستیز و ضد اخلاق است، با توجه به تأکید وی بر روش‌های مختلف خودسازی و والایش، جای آن دارد که میان آرمان زهد و زهد مثبت و نیز گونه‌ی سومی از زهد، در نوشته‌های او تفاوت قائل شد. وی نخست زهدی را که به توقّف و تعلیق فرایند تعقّل و اراده و غریزه ختم می‌شود، رد می‌کند و سپس اخلاق سروری عهد باستان را می‌ستاید که در قلمرو آن، عقل مطیع و غریزه‌ی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه معارف اسلامی قم

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023